Witamina, którą można przedawkować. Ekspert przestrzega przed suplementami

Niedobór witamin wpływa niekorzystnie na organizm i może poważnie dawać się we znaki. Jednak nie tylko braki są problematyczne, przechylenie szali w druga stronę poprzez przedawkowanie nawet najcenniejszych składników odżywczych może nam zaszkodzić.
W tym artykule
Zapotrzebowanie i źródła witaminy A
Skutki przedawkowania witaminy A
Przyczyny hiperwitaminozy
Zapotrzebowanie i źródła witaminy A
Dr Bartosz Kulczyński, naukowiec, dietetyk, technolog żywności i żywienia, twórca popularnego kanału na YouTube przestrzega przed nadmiarowym przyjmowaniem witaminy A. Okazuje się, że brana bez umiaru może wyrządzić spore szkody w organizmie, a przede wszystkim uszkodzić wątrobę.
Zapotrzebowanie na witaminę A jest uzależnione od kilku czynników. Należy brać pod uwagę wiek, płeć oraz stan fizjologiczny. Dorosły mężczyzna powinien przyjmować 900 µg (mikrogramów) dziennie, a dorosła kobieta 700 µg.
Zapotrzebowanie na tę witaminę nie jest wysokie. Można spokojnie zaspokoić je poprzez tradycyjną żywność. Źródłem witaminy A są między innymi:
wątroba wołowa, cielęca, drobiowa, wieprzowa,
masło i margaryna,
sery,
tran z łososia lub śledzia,
marchew,
papryka,
boćwina,
szczaw,
jaja.
Dietetyk wyjaśnia, że już jedna marchewka zaspokoi zapotrzebowanie na witaminę A w 60-70 proc. Z kolei wątroba wołowa (ok. 100 g) dostarczy znacznie więcej tej witaminy, bo nawet o 6 razy.
Skutki przedawkowania witaminy A
Dr Bartosz Kulczyński przypomina, że maksymalna dawka, jaką możemy przyjąć na dobę to 3000 µg. Jeśli przedawkujemy ten składnik, wówczas organizm zacznie wysyłać nam sygnały.
- Do uszkodzenia wątroby mogą doprowadzić bardzo wysokie dawki witaminy A. Nadmiar tej witaminy jest magazynowany w komórkach gwiaździstych wątroby. Kumulacja witaminy A może doprowadzić do aktywacji przerostu tych komórek, a także do nadmiernej produkcji kolagenu. Dalszą konsekwencją tego jest zwłóknienie wspomnianego narządu – mówi ekspert.
Nadmiar witaminy A jest też niekorzystny dla kości. Wpływa na ich osłabienie, przez co jesteśmy bardziej podatni na złamania.
Przyczynia się też do wzrostu stężenia trójglicerydów we krwi, czyli hipertriglicerydemii, co zwiększa ryzyko chorób sercowo-naczyniowych i metabolicznych.
Przedawkowanie witaminy A często też objawia się w sposób widoczny gołym okiem. Pojawia się suchość skóry, świąd i wysypka rumieniowa, zmatowienie i łamliwość paznokci, pękanie naskórka na wargach, wypadanie włosów.
Przyczyny hiperwitaminozy
Dietetyk zaznacza, że przedawkowanie witaminy A poprzez dietę jest rzadko spotykane.
- Jedynie problematyczna mogłaby być sytuacja, gdy ktoś niemal dzień w dzień sięga po wątróbkę. Myślę, że w przypadku niektórych osób skutki nadmiaru witaminy A mogłyby się pojawić się po regularnym spożywaniu około pół kilo wątróbki tygodniowo - wyjaśnia dietetyk.
- Oczywiście mowa tu o sytuacji, gdy dana osoba te pół kilo wątróbki na tydzień spożywałaby miesiącami czy latami, a nie od czasu do czasu - dodaje.
Znacznie większym zagrożeniem są suplementy diety. Ekspert zauważa, że na rynku są preparaty, które w jednej kapsułce zawierają 7500 µg, czyli znacznie więcej niż dzienna bezpieczna dawka tego składnika. Ponadto można kupić preparaty multiwitaminowe, które również w składzie mają witaminę A. Dlatego tak ważne jest świadome przyjmowanie suplementów - a więc poprzedzone badaniami i konsultacją z lekarzem na temat faktycznych zapotrzebowań organizmu na różne składniki odżywcze*.