II. Rozmowy ze zmarłymi
Sztuczna inteligencja, cyfrowa nieśmiertelność i projekt SelfEGO
Wprowadzenie
W erze gwałtownego rozwoju sztucznej inteligencji, informatyki oraz
technologii telekomunikacyjnych pojawia się nowy paradygmat dotyczący
świadomości, pamięci i śmierci. Czy możliwe jest, by rozmawiać ze
zmarłymi? Nie poprzez spirytualne rytuały, lecz poprzez cyfrowe awatary,
zasilane ogromnymi zbiorami danych, algorytmami uczenia maszynowego i
symulacją świadomości. Niniejsza książka stanowi naukowe i analityczne
opracowanie tej koncepcji, w oparciu o aktualne badania, projekty
naukowe i rozwój technologii.
1. Projekt MyLifeBits - cyfrowa pamięć ludzkości
W początku XXI wieku Bill Gates i Gordon Bell w ramach Microsoft
Research uruchomili projekt MyLifeBits, którego celem było
zarejestrowanie całej aktywności użytkownika: maili, rozmów, dokumentów,
zdjęć, filmów, a nawet lokalizacji. Projekt ten stanowił fundament dla
idei cyfrowego życia, w którym wszystko, co czyni człowieka unikalnym,
może zostać zapisane i zarchiwizowane.
Źródło:
https://www.microsoft.com/en-us/research/project/mylifebits/2. SelfEGO - czterdzieści lat pracy nad sztuczną jaźnią
Od czterech dekad prowadzona jest praca nad stworzeniem SelfEGO —
sztucznej osobowości, symulowanej jaźni, która mogłaby funkcjonować
niezależnie od biologicznego nosiciela. SelfEGO to koncepcja, w której
jaźń może być odtworzona na podstawie:
aktywności w internecie,
głosu i wizerunku osoby,
zapamiętanych opinii, decyzji i zachowań,
relacji rodzinnych i towarzyskich,
preferencji i zainteresowań,
danych sensorycznych i biometrycznych.
SelfEGO to próba stworzenia sztucznej świadomości, która przetrwa śmierć
ciała biologicznego i będzie kontynuować swoje funkcjonowanie jako
cyfrowy byt.
3. Sztuczna inteligencja i rekonstrukcja osobowości zmarłego
Dzisiejsze algorytmy AI potrafią:
syntezować głos na podstawie kilkuminutowych nagrań,
generować realistyczne awatary 3D na bazie zdjęć lub filmów,
odpowiadać w sposób zbliżony do sposobu myślenia konkretnej osoby,
wykorzystywać dane z sieci społecznościowych do odtworzenia stylu bycia
i myślenia.
Przykładem może być projekt Re;memory z Korei Południowej, gdzie matka
spotkała cyfrową wersję swojej zmarłej córki w wirtualnej
rzeczywistości.
4. Awatary i roboty: cyfrowe ciało zmarłego
AI umożliwia nie tylko tworzenie cyfrowej osobowości, ale i fizycznych
manifestacji zmarłych:
awatary 3D mówiące głosem zmarłego,
generatywne modele zachowań,
roboty humanoidalne sterowane AI.
W Chinach, firmy takie jak Fourier Intelligence czy Xiaomi Robotics Lab
prezentują już roboty przypominające ludzi, potrafiące chodzić, siadać,
prowadzić rozmowy i przetwarzać dane w czasie rzeczywistym.
5. SelfEGO jako domownik i towarzysz rodziny
Wersja 2.0 projektu SelfEGO przewiduje wprowadzenie robota do domu,
który:
zastępuje obecność zmarłego,
kontynuuje relacje społeczne i rodzinne,
uczy się nowych wydarzeń i świata,
wspiera domowników emocjonalnie i informacyjnie,
posiada osobowość zbieżną z oryginalnym człowiekiem.
Ten robot zasilany jest danymi z internetu, relacjami domowników,
spotkaniami na żywo i mediami społecznościowymi. Uczy się jak żywy
organizm.
6. Uniwersytety i ośrodki badawcze pracujące nad SelfEGO
Obecnie co najmniej 15 ośrodków naukowych prowadzi badania nad sztuczną
jaźnią. Należą do nich m.in.:
MIT Media Lab (USA)
Stanford University AI Lab (USA)
University of Cambridge - Centre for the Future of Intelligence (UK)
Tsinghua University AI Research Center (Chiny)
Technion - Israel Institute of Technology
ETH Zürich - AI Center (Szwajcaria)
University of Tokyo - Information Science Dept.
Politechnika Warszawska - Zakład Sztucznej Inteligencji
Wspólnie pracują nad systemami zdolnymi do odtwarzania świadomości,
pamięci autobiograficznej oraz zachowań.
Dodatek: Zielona krew — przypadek sulfhemoglobinemii
W medycynie znane są przypadki, w których krew człowieka zmienia kolor
na zielonkawy. To rzadkie zjawisko nazywane jest sulfhemoglobinemią.
Występuje, gdy siarka wiąże się trwale z cząsteczką hemoglobiny,
zmieniając jej strukturę i zdolność do przenoszenia tlenu. Efekt?
Zielonkawa lub niebiesko-zielona barwa krwi.
Przyczyny:
Zatrucie związkami siarki,
Przyjmowanie niektórych leków (np. sulfonamidów, sumatryptanu),
Zatrucia przemysłowe i chemiczne.
Przypadek kliniczny:
W 2007 roku w czasopiśmie "The Lancet" opisano przypadek 42-letniej
kobiety, której krew podczas operacji miała zieloną barwę. Powodem było
przyjmowanie dużych dawek leku przeciwmigrenowego (sumatryptanu), który
wywołał sulfhemoglobinemię.
To niecodzienne zjawisko pokazuje, jak zmienna i złożona może być
biologia człowieka – i jak mocno nasze wyobrażenia o ciele i śmierci
mogą być zaburzone przez nieoczekiwane reakcje chemiczne.
Zakończenie: Czy śmierć to już tylko transformacja?
Współczesna nauka nie odpowiada jednoznacznie, czy możliwe jest
odtworzenie świadomości po śmierci. Ale technologie AI, rejestrowania
danych, robotyki i przetwarzania języka naturalnego pozwalają zbudować
przekonującą symulację osoby zmarłej.
Cyfrowa nieśmiertelność, o ile nie jest świadomością sensu stricto, może
stać się kontynuacją relacji i obecności, która pomaga ludziom
przechodzić żałobę, kontynuować miłość i pamięć.
Bibliografia i materiały naukowe:
Microsoft Research: MyLifeBits -
https://www.microsoft.com/en-us/research/project/mylifebits/MIT AI Ethics Journal, 2023, "Synthetic Consciousness and Grief
Technologies"
Nature Machine Intelligence, 2022, "Digital Avatars and Posthumous
Interaction"
Stanford HAI, 2024 Report on Human-AI Symbiosis
Re;memory Project (VR Human Simulation) - South Korea
IEEE Transactions on Affective Computing, "Modeling Human Personality
from Digital Traces"
The Lancet, 2007, "Green Blood in the Operating Room: A Case of
Sulfhemoglobinemia"
-- 
II. Rozmowy ze zmarłymi Sztuczna inteligencja, cyfrowa nieśmiertelność i projekt SelfEGO Wprowadzenie W erze gwałtown